Assessoren
De begrippen assessor en beoordelaar worden beiden gebruikt in het mbo. Persoon die gerechtigd is de prestaties bij een examen te voorzien van een score en de resultaten vast te leggen gebruikmakend van het vastgestelde beoordelingsprotocol. Wordt soms ook assessor of examinator genoemd.
Bpv
Het verplichte deel van de beroepsopleiding dat in een erkend leerbedrijf plaatsvindt. Een met goed gevolg afgesloten bpv is een wettelijke vereiste voor diplomering.
Afhankelijk van welke leerweg de student volgt (bol of bbl) verschilt het verplichte minimumaantal uur bpv.
Deeltaken
Een keuzevak of profielvak is opgebouwd uit een taak met onderliggende deeltaken.
Eindtermen
Vereiste kennis- en vaardigheden in de vmbo-examenprogramma’s zijn geformuleerd in eindtermen.
Entree opleiding
De entreeopleiding is per 1 augustus 2014 in plaats van de AKA- en niveau 1-opleidingen gekomen. Deelnemers die geen vmbo-diploma hebben, niet toelaatbaar zijn tot een mbo-opleiding op niveau 2, 3 of 4 en op 1 augustus zestien jaar of ouder zijn, kunnen een entreeopleiding doen. Entreeopleidingen hebben een tweeledig doel: doorstroom naar niveau 2 of doorstroom naar de arbeidsmarkt
Examencommissie
Organisatorische eenheid, ingesteld door het bevoegd gezag, die eindverantwoordelijk is voor de examinering en diplomering binnen de mbo-school.
Web: examencommissie als bedoeld in artikel 7.4.5 van de wet.
Http://www.examineringmbo.nl/thema-s-examinering/examencommissies
Examenleverancier
Instantie die examens (-onderdelen, -eenheden) levert.
Vanwege het toezicht door de inspectie, is een onderwijsinstelling met ‘inkoop’ meer verzekerd van een ‘goedgekeurd’ examenproduct dan bij eigen constructie. Op de website van het servicepunt examinering mbo is een lijst te vinden van examenleveranciers
Examenmatrijs
De blauwdruk van een examen, waarin staat wat de examenfunctionaris beoordeelt, op welk (cognitief) niveau, op welke wijze, met welke soort opdracht of vraag en met hoeveel opdrachten of vragen
Examenplan
Het examenplan geeft inzicht in hoeveel examens, met welk soort examens, wanneer en waar (school of praktijk) de examens worden afgenomen.
Examenprotocol
In een examenprotocol leggen scholen de procedures vast om te garanderen dat de voorbereiding, afname en beoordeling van de centrale examens procedureel zuiver verloopt en de geheimhouding niet geschonden wordt. Er zijn hiervoor handreikingen voor de scholen beschikbaar.
Examenreglement
Formeel vastgelegde regels en afspraken die gelden voor de examinering en diplomering (over bijvoorbeeld fraude, herkansing, bewaartermijnen en het indienen van een beroep). Het is een juridisch kader dat voor elke student de transparantie en de betrouwbaarheid van het examenproces waarborgt. Het examenreglement moet bekend zijn bij de student en kenbaar gemaakt worden aan de direct betrokkenen.
Kerntaken
Een kerntaak is een substantieel deel van de beroepsuitoefening naar belang, omvang (tijdsbeslag of frequentie) of beide. Een kerntaak bestaat uit een geheel van inhoudelijk met elkaar samenhangende werkprocessen, kenmerkend voor de beroepsuitoefening. Een kwalificatiedossier heeft een beperkt aantal kerntaken. Alle kerntaken samen beschrijven de essentie van de beroepsuitoefening van de betreffende beroepengroep.
Keuzedelen
In de herziene kwalificatiestructuur is er sprake van kwalificaties – die elk bestaan uit een basis en een profieldeel – en keuzedelen. Keuzedelen zijn een verrijking van de kwalificatie (basis- en profieldeel) en kunnen voor de student verbredend of verdiepend zijn of bijdragen aan een betere doorstroom naar een vervolgopleiding. Het basis-, profiel- en het keuzedeel vormen gezamenlijk de diplomagerichte beroepsopleiding.
Https://www.s-bb.nl/onderwijs/kwalificeren-en-examineren/keuzedelen
Keuzevakken
Een deel van het beroepsgerichte programma van vmbo-leerlingen bestaat uit beroepsgerichte keuzevakken. Een keuzevak heeft een omvang van 100 klokuren.
Kwalificatie
De kwalificatie is de combinatie van het basis- en profieldeel uit het kwalificatiedossier. De kwalificatie omvat wat de beginnend beroepsbeoefenaar moet kennen en kunnen als hij gediplomeerd is en start op de arbeidsmarkt.
Kwalificatiedossier mbo
Het kwalificatiedossier omschrijft de kwalificaties waarop onderwijs en examens worden gebaseerd. De kwalificaties bestaan elk uit een basisdeel en een profieldeel. Een kwalificatiedossier omschrijft vaak meerdere kwalificaties; dan is er sprake van een gemeenschappelijk basisdeel.
Lob
Loopbaanoriëntatie en begeleiding in het vmbo en mbo. De lob-eisen voor het vmbo staan verwoord in de kern van de beroepsgerichte programma’s in de vorm van 5 lob-competenties: 1. Wat kan ik het best en hoe weet ik dat? (kwaliteitenreflectie) 2. Waar ga en sta ik voor en waarom dan? (motievenreflectie) 3. Waar ben ik het meest op mijn gemak en waarom dan? (werkexploratie) 4. Hoe bereik ik mijn doel en waarom zo? (loopbaansturing) 5. Wie kan mij helpen mijn doel te bereiken en waarom die mensen? (netwerken).
Loopbaandossier
In een loopbaandossier van de vmbo-leerling is opgenomen welke activiteiten zijn uitgevoerd die hebben bijgedragen tot het ontwikkelen van de ‘loopbaancompetenties’.
Loopbaan en burgerschap
Het document ‘Kwalificatie-eisen loopbaan en burgerschap in het mbo’ beschrijft de diploma-eisen op het gebied van loopbaan en burgerschap. Loopbaan en burgerschapseisen zijn integraal onderdeel van de kwalificatiedossiers.
Oer
Regeling waarin de programmering van de mbo-onderwijsactiviteiten, inclusief de examinering, is verantwoord en vastgelegd. In de examenregeling staat informatie die de examenkandidaat nodig heeft om de examens te kunnen afleggen, gebaseerd op het examenplan en –reglement.
Profielvakken
In het vmbo kan een leerling in het beroepsgerichte programma kiezen uit 10 profielvakken verdeeld over 4 sectoren en een sector overstijgend profiel.
Profielmodule
Een profielvak in het vmbo is opgebouwd uit 4 profielmodulen van 100 klokuren.
Proeve van Bekwaamheid
Examenvorm waarmee een mbo-school vaststelt in hoeverre een examenkandidaat (een deel van) de kennis, vaardigheden en het gedrag die het kwalificatiedossier stelt, kan toepassen in de praktijk. De proeve vindt plaats in een authentieke of gesimuleerde beroepspraktijk door het uitvoeren van specifieke opdrachten of beroepsactiviteiten.
PTA
Het Programma van Toetsing en Afsluiting laat zien met welke (combinatie van) toetsen je meet of de leerlingen de eindtermen uit het examenprogramma beheersen. Scholen moeten jaarlijks hun pta's voor het cohort dat dat schooljaar schoolexamen gaat doen vóór 1 oktober overleggen aan de Onderwijsinspectie.
Studiebelastingsuur
De studieduur van de opleiding wordt uitgedrukt in volledige studiejaren of gedeelten daarvan. Eén volledig studiejaar heeft een studielast van ten minste 1600 klokuren. Studielast bedraagt het totaal van de begeleide onderwijstijd (bot), beroepspraktijkvorming (bpv) en de zelfstudie.
Syllabus
De concrete uitwerking van de globaal geformuleerde eindtermen in de vmbo-examenprogramma’s die centraal worden geëxamineerd. Zie hier voor alle syllabi van de vmbo-examenprogramma’s.
Referentieniveau
Voor taal zijn er vier fundamentele niveaus beschreven. De niveaus geven een opklimmende moeilijkheidsgraad in basiskennis en -vaardigheden aan.
Met de referentieniveaus rekenen zijn van elkaar te onderscheiden kwaliteiten beschreven. De fundamentele kwaliteiten richten zich op basale kennis en inzichten en zijn gericht op een meer toepassingsgerichte benadering van rekenen. Meer info: http://www.taalenrekenen.nl/referentiekader/
Werkprocessen
Afgebakend geheel van beroepshandelingen binnen een kerntaak, onderdeel van het kwalificatiedossier of beschrijving van een keuzedeel.
