
Kruimelpad
Ambassadeursgala: Onderwijsteam ROC Nijmegen leert studenten de échte wereld kennen
14 mei 2025 12:00Annemarie van der Riet kijkt reikhalzend uit naar het Dit is mbo Ambassadeursgala van maandag 19 mei in theater Orpheus in Apeldoorn. Ze is captain van onderwijsteam Persoonlijk Burgerschap van ROC Nijmegen, een van de kanshebbers voor de titel ‘Onderwijsteam van het jaar 2025’. Hun burgerschapsprogramma zorgt ervoor dat studenten buiten de schoolmuren in gesprek gaan over thema’s als vrijheid en inclusie, met mensen die ze anders niet zo snel zouden ontmoeten.
‘Supertrots’ is Annemarie op het feit dat haar team is doorgedrongen tot de laatste drie. ‘De nominatie was al een verrassing. Er waren vijftig kandidaten. Ik zie dit als een enorme blijk van waardering, want er is heel wat kritiek op ons vak.’
Te vrijblijvend
Die kritiek richt zich met name op de manier waarop mbo-scholen het verplichte vak invullen. Het verschilt namelijk nogal wat mbo-studenten krijgen aangeboden om te leren omgaan met maatschappelijke onderwerpen als racisme, discriminatie en gelijke kansen. Uit onderzoek blijkt dat zowel scholen als studenten het onderwijs op dit gebied te vrijblijvend vinden. Daarom komt er binnenkort een nieuwe wet, die volgens Annemarie meer duidelijkheid verschaft. ‘Er komt meer samenhang in het programma. Het is helder dat het in de kern moet gaan over inzicht in complexe maatschappelijke vraagstukken. Over hoe je moet samenleven als vrije en gelijkwaardige mensen.’
‘ROC Nijmegen sorteert al voor op de wet’, vertelt Annemarie. ‘Dat doen we met een verdiepende modulaire vorm van Persoonlijk Burgerschap’. Via een uitgebreid activiteitenprogramma dat is opgezet in nauwe samenwerking met culturele en maatschappelijke partners uit de regio, ontdekken studenten meerdere perspectieven op complexe maatschappelijke thema’s. ‘Denk aan een museum waar het gaat over vluchtelingen, of aan een theater waar gender aan de orde komt. Aan ontmoetingen met boeren- en klimaatactivisten, of met mensen van Vagebond. Zij weten uit eigen ervaring wat het betekent om dakloos te zijn. Als gids tijdens een stadwandeling vertellen zij bijvoorbeeld over verslavingsproblematiek. Zo ontdekken onze studenten de stad op een heel andere manier. Want vaak hebben we een oordeel over een ander, maar kennen we die ander eigenlijk niet.’
Door de mens te zien en de ander beter te begrijpen, ontdek je je eigen stem
Andersdenkenden ontmoeten
‘Andersdenkenden ontmoeten op betekenisvolle locaties’, zo vat Annemarie samen waar het om draait voor het team. ‘Studenten ervaringen laten opdoen in de échte wereld. Wat we als team doen, is bubbels breken. Daarom mixen we ook altijd studenten van verschillende opleidingen, niveaus en jaargangen.’
Studenten van ROC Nijmegen hebben de afgelopen jaren ook ontmoetingen gehad met politici, Europarlementariërs en jongerenafdelingen van politieke partijen. ‘Ook daarin komen maatschappelijke thema’s aan de orde. Dat is op zichzelf al leerzaam. Maar onze studenten oefenen zo meteen ook hun dialoogvaardigheden, zoals oordeel uitstellen, goed luisteren en vragen stellen. Door de mens te zien en de ander beter te begrijpen, ontdek je je eigen stem. Hoe wil jij omgaan met deze thema’s in je professionele en persoonlijke leven? Studenten maken iets voor een groep waarin ze zich hebben verdiept, om te staan voor iets en te benadrukken dat iemand hun stem waard is. Dat kan bijvoorbeeld de vorm hebben van een protestsong.’
Innovatief aanbod
Het tienkoppige docententeam probeert volgens Annemarie het aanbod voortdurend te vernieuwen, en slaagt daar steeds weer in. ‘Dat komt vooral doordat mijn teamleden zo enthousiast zijn. Dat geldt ook voor de stagiaires en leraren in opleiding die hen helpen. Eén van de resultaten van hun inspanningen is dat de stad mbo’ers nu met andere ogen bekijkt. Inwoners waarderen de stem van onze studenten die ze eerder niet hoorden. Inmiddels wil iedereen ook graag met onze studenten in gesprek. Het filmhuis over de inhoud van een filmfestival, de gemeente over de herinrichting van het station, de nachtburgemeester over inclusief en veilig uitgaan. Regeringscommissaris Mariëtte Hamer wilde het hebben over seksueel grensoverschrijdend gedrag.’
Tot slot: wat ze precies kan verwachten in Apeldoorn op 19 mei, weet Annemarie nog niet. ‘Wat ik wel weet is dat het Dit is mbo Ambassadeursgala een enorm evenement is. Ik laat het over me heenkomen en ga er vooral van genieten.’