Interview: Karim Amghar wil de kloof dichten

Kom bij Amghar niet aan met de dooddoener dat een loodgieter meer verdient dan een gemiddelde advocaat. “Zo’n opmerking leidt de aandacht af van de echte inkomenskloof die er in Nederland is,” stelt de publicist bevlogen. “Natuurlijk zijn er zzp’ers die met 60-urige werkweken goed verdienen, maar de meeste mbo-gediplomeerden werken in loondienst en krijgen onderbetaald voor de waarde die ze leveren aan de samenleving.”

Die onderwaardering voelt Amghar ook bij zijn studenten. Volgens hem is dat het gevolg van de lage verwachtingen die mbo-studenten vanuit hun omgeving meekrijgen. “Je moet ze actief laten inzien dat ze vakspecialisten in wording zijn, anders voelen ze die trots niet. Thuis, op feestjes en op sociale media krijgen ze die waardering zelden mee.”

Deze structurele onderwaardering is niet alleen schadelijk voor mbo-studenten zelf, maar ook voor de Nederlandse economie. Personeelstekorten in de zorg, techniek, ICT en het onderwijs zorgen voor stagnatie. In zijn boek stelt Amghar dat de grootste kloof in Nederland een opleidingskloof is – en dat die overbrugd moet worden.

“Ik wil dat doorbreken,” zegt Amghar fel. “Je kunt het ouders niet kwalijk nemen dat ze hun kinderen pushen richting havo of vwo. Daarom moet er een gezamenlijke aanpak komen: enerzijds moeten we mbo’ers beter financieel belonen, anderzijds moeten we als samenleving inzien hoe onmisbaar ze zijn. Zonder mbo’ers hebben we geen schoon drinkwater, geen voedsel in de winkels en geen infrastructuur die Nederland zo mobiel maakt. Ik zou willen dat ouders bij een schooladvies trots zeggen: ‘Wat mooi dat ons kind een ambacht leert!’ Want juist daar liggen de banen met status en waardering.”

Één van Amghars oplossingen is een gezamenlijke maatschappelijke diensttijd (MDT) voor mbo-, hbo- en wo-studenten. “Dit plan is niet duur en kan regionaal worden uitgerold,” legt hij uit. “Waarom zou de Erasmus universiteit voor een MDT niet samen kunnen werken met het Albeda? Of de Hogeschool Rotterdam met Zadkine?”

Hij hoopt dat beleidsmakers zijn idee serieus nemen. “Ik moet oppassen dat ik niet te boos overkom,” herhaalt hij. “Maar ik denk dat sommige docenten uit het hbo en wo van een koude kermis thuiskomen als ze een les moeten geven op het mbo. Dat vergt zoveel meer: pedagogiek, praktijkvoorbeelden, echt sparren met studenten.”

Volgens Amghar is ontmoeting de sleutel tot wederzijds begrip. “Waarom krijgen mbo’ers zo weinig waardering? Omdat veel mensen nooit zelf een hamer vasthouden of zich realiseren dat de pedagogisch medewerker in de kinderopvang een hele dag bezig is met de ontwikkeling van hun kind. We zien elkaar simpelweg te weinig.”

Een gezamenlijke MDT zou dat kunnen veranderen. “Ik weet zeker dat de waardering groeit als we elkaar vaker ontmoeten,” zegt hij. “Een dag meelopen met een mbo’er, hbo’er of wo’er zou zoveel inzicht geven. Stiekem hoop ik ook dat hierdoor meer havo- en vwo-scholieren hun praktische talenten ontdekken en kiezen voor een mbo-opleiding.”