mbo’ers liefst aan de slag in eigen regio

De MBO Raad publiceert het onderzoek op de dag van de Nationale Opening mbo-jaar 2023-2024, die in het teken staat van mbo & arbeidsmarkt. Het jaar wordt geopend door demissionair minister Karien van Gennip van SZW.

Dat 78 procent van de mbo’ers hun werkzame toekomst koppelt aan de regionale arbeidsmarkt, heeft veel, zo niet alles te maken met de daar volop aanwezige baankansen in bijna alle sectoren. De meerderheid (52 procent) blijft de eigen regio dan ook trouw, simpelweg omdat de economische noodzaak er niet is om te verhuizen, maar ook door de gehechtheid aan vrienden en familie. Ruim een derde (35 procent) van de mbo’ers is wél bereid de vertrouwde omgeving te verlaten, als dat nodig is voor optimaal werkgeluk in die perfecte baan. “Dat onderstreept ook het unieke, regionale karakter van het mbo”, zegt MBO Raad-voorzitter Adnan Tekin. "We leiden natuurlijk ook op voor de regio. En mbo'ers realiseren dus gewoon dichtbij hun dromen!”.

Kansrijk voelen mbo’ers zich na hun opleiding ook op de arbeidsmarkt, blijkt uit het onderzoek. Bijna twee derde (64 procent) denkt dat zij met hun mbo-diploma dezelfde kansen hebben als mensen met andersoortige diploma’s. Ondanks al het optimisme, zijn er ook zorgen over ‘later’. En dan vooral over de onderwaardering van mbo’ers, vanuit de gedachte dat werkgevers te veel kijken naar opleidingsniveau en dus voornamelijk mensen met andere diploma’s zoeken c.q. aannemen. Zo’n 30 procent van de mbo’ers maakt zich door het grote aanbod aan passend werk, juist helemaal geen zorgen. Ook omdat in veel sectoren zelfs ‘extreem veel werk’ is. “Het geloof in gelijke kansen laat behalve de kracht van het mbo ook het goede werk van de scholen zien”, stelt Tekin. “Studenten ervaren dat zij een zinvolle opleiding volgen met volop mogelijkheden voor later. Tegelijkertijd moeten we aandacht blijven vragen voor het belang van het mbo voor arbeidsmarkt en samenleving en voor de gelijkwaardigheid van mbo’ers. Ik roep het bedrijfsleven daarom op om de zorgen van onze studenten serieus te nemen en te laten zien hoezeer zij het mbo waarderen”.

De vaardigheden van mbo’ers, gekoppeld aan dromen en ambities, leidt tot de uitspraak bij ongeveer de helft (46 procent) van de mbo’ers dat ze overwegen om na hun opleiding voor zichzelf te beginnen. Zo’n 10 procent is hier zelfs zeker van. De mbo’ers die de stap richting het ondernemerschap overwegen, willen dat omdat ze zo meer vrijheid hebben in hoe ze hun dagen indelen en werk uitvoeren. Ook het zelf iets mogen opbouwen, meer salaris en het realiseren van innovaties in het werkveld zijn redenen om het eigen baas zijn te omarmen. Ruim een derde (37%) van de mbo’ers lijkt het (waarschijnlijk) leuker om in loondienst te gaan, omdat het minder verantwoordelijkheden – dus minder stress - en meer financiële zekerheid met zich meebrengt. Tekin: “Als de resultaten iets laten zien, is het dat mbo’ers hun hart en passie volgen, zo verder groeien en zichzelf ontwikkelen, daarbij vertrouwend op hun vaardigheden die ze op een later moment verder kunnen uitbouwen. Dat sluit ook mooi aan bij het advies van de afgestudeerde mbo’ers aan de mbo-studenten: ‘start op tijd met rondkijken bij werkgevers en naar geschikte vacatures. Houd de opties open. Ga iets doen wat je leuk vindt en waar je blij van wordt. Daar kan ik het alleen maar van harte mee eens zijn!”

Maandag 11 september vindt in het Amsterdamse theater De Meervaart de Nationale Opening van het mbo-jaar 2023-2024 plaats. Het jaar wordt geopend door demissionair minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Karien van Gennip. Zij gaat als ‘co host’ van presentator Renze Klamer in gesprek met studenten, docenten, bestuurders en scholen over het mbo en de (regionale) arbeidsmarkt, één van de speerpunten van het mbo voor de komende jaren. 

I&O Research heeft het onderzoek voor de MBO Raad uitgevoerd, rekening houdend met de opbouw van de totale mbo-populatie. Zo zijn er jongeren uit verschillende regio’s, van verschillende leeftijden en achtergronden bevraagd. Ook is er rekening gehouden met de diverse sectoren waarin zij een opleiding doen of hebben gedaan. I&O Research kwalificeert de respons van het onderzoek als voldoende basis voor het trekken van conclusies die een generiek beeld geven van de mening van mbo’ers.