VNG en MBO Raad adviseren Kabinet

22 oktober 2021 12:00

Nu de nieuwe Wet inburgering op 1 januari 2022 in werking treedt, is het van groot belang dat het fundament van de nieuwe wet - de onderwijsroute - zo snel mogelijk tot stand komt. “Zo krijgen inburgeraars de beste kansen om goed te integreren en zich zo snel mogelijk te kwalificeren voor de Nederlandse arbeidsmarkt,” zegt Adnan Tekin, voorzitter MBO Raad.

Al geruime tijd geven gemeenten en onderwijskoepels aan dat de onderwijsroute voor inburgeraars niet van de grond komt, omdat de door het rijk beschikbaar gestelde middelen niet toereikend zijn. Op verzoek van de betrokken ministeries van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) en Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen (OCW) hebben de VNG en MBO Raad samen verkend hoe een landelijk dekkend aanbod alsnog snel tot stand kan komen. Er is op zeer korte termijn een extra financiële impuls nodig, bepleiten de VNG en de MBO Raad in een gezamenlijke oproep aan de betrokken ministeries.

Te laag budget

Speciaal voor kansrijke jongere inburgeringsplichtigen is de onderwijsroute in het leven geroepen. In 1,5 jaar werken zij tegelijk aan hun taalvaardigheid, onderwijsvaardigheden en inhoudelijke vakken om in te kunnen stromen in een reguliere mbo-, hbo- of universitaire opleiding. De onderwijsroute dreigt echter te mislukken, omdat het beschikbaar gestelde budget vanuit het rijk niet toereikend is.

In grote delen van het land is inmiddels gebleken dat aanbieders zich niet inschrijven op de aanbestedingen van de onderwijsroute, omdat dit niet lukt binnen het budget dat het rijk beschikbaar stelt. Momenteel is in slechts 1 op de 7 regio’s een onderwijsroute aanbesteed, veelal voor het hoger onderwijs. Onacceptabel, vinden de VNG en de MBO Raad.

Op diverse momenten hebben de VNG en MBO Raad bij de betrokken ministeries hun zorgen geuit over de betaalbaarheid van de onderwijsroute. Deze zorg was terecht, bleek deze zomer uit onderzoek. Het door het ministerie van SZW geraamde budget van € 11.000 per traject is fors lager dan de werkelijke kosten, die volgens adviesbureau AEF neerkomen op zo’n € 15.000 tot ruim € 18.000 exclusief reiskosten. Hoewel de onderzoeksresultaten al enige tijd bekend zijn en demissionair staatssecretaris Wiersma ziet dat er een financieel knelpunt is, is onduidelijk of het demissionair kabinet bereid is extra budget uit te trekken.

Kansrijke jongeren

De onderwijsroute biedt de veelal jonge inburgeraars die potentie hebben om een opleiding te volgen een vliegende start.  De VNG en MBO Raad hopen daarom tijdens bestuurlijk overleg op 2 november aanstaande, afspraken te kunnen maken met de ministeries van SZW en OCW, zodat het aanbod alsnog op korte termijn tot stand komt. De boodschap aan SZW en OCW wordt gesteund door NRTO, VH, VSNU en Divosa.

Adnan Tekin, voorzitter MBO Raad: “De roc’s hebben de perfecte onderwijsinfrastructuur om inburgeraars de taal in combinatie met een vak te laten leren waardoor zij een toekomst in Nederland op kunnen bouwen. Het is zonde als van die kennis en kunde geen gebruik kan worden gemaakt.”

Peter Heijkoop, voorzitter van de VNG-commissie Participatie, Schuldhulpverlening en Integratie: Het gaat hier om jongeren die nog een hele toekomst voor zich hebben. Nieuwkomers die de potentie hebben om een opleiding te volgen en zo volop mee te doen in de Nederlandse maatschappij. Gemeenten willen zich inspannen om deze groep een vliegende start te geven, want we geloven dat we daarmee echt het verschil kunnen maken. Dat is ook precies de bedoeling van de wet. Het lijkt ons daarom onbestaanbaar dat het kabinet deze mensen in de kou laat staan.”