Oproep: zet in op basisvaardigheden

Aanleiding voor de oproep van de MBO Raad is het verschijnen van de Staat van het Onderwijs, het jaarlijkse onderwijsverslag van de Inspectie van het Onderwijs. Rode draad in het onderwijsverslag, dat terugkijkt op het tweede jaar van de coronapandemie, zijn de bevindingen van de Inspectie op basisvaardigheden en gelijke kansen, thema’s die ook de kern zijn van het coalitieakkoord van het zittende kabinet. Tekin: “Allereerst past het onderwijs als geheel een groot compliment. Het is een enorme opgave geweest om de afgelopen coronajaren zo goed mogelijk onderwijs te blijven geven. Die waardering voor ook het mbo zien we terug, dat is echt een opsteker voor iedereen in de scholen.”

Tegelijk ziet de MBO Raad in het verslag bevestigd waarover het mbo al langer aan de bel trekt: de taal- en rekenvaardigheid van teveel jongeren is onvoldoende om het niveau op het beroepsonderwijs aan te kunnen. “Mbo-scholen doen veel om jongeren in staat te stellen achterstanden weg te werken. Met zomerscholen bijvoorbeeld, en extra lessen. Ook investeren we zelf in de kwaliteit van het rekenonderwijs met een specifieke mbo-rekenaanpak en doen mbo’ers ook gewoon examen in taal en rekenen. De effecten van deze inspanningen hopen we volgend jaar in positieve zin terug te zien in het onderwijsverslag.” De MBO Raad vreest dat door de versoepelde exameneisen in het voortgezet onderwijs de taal- en rekenvaardigheden van jongeren verder onder druk komen te staan. “We kijken dan ook met spanning uit naar de aanpak basisvaardigheden die minister Wiersma heeft aangekondigd. We hopen echt dat dat het verschil gaat maken. Allereerst voor jongeren zelf: kunnen lezen, schrijven en rekenen bepaalt in welke mate je kunt meekomen in de samenleving en op de arbeidsmarkt. De basis moet worden gelegd in het funderend onderwijs, wij moeten daar als beroepsonderwijs voor jongvolwassenen én mensen die terugkeren voor om- of bijscholing op kunnen voortbouwen. Nu zijn we vaak reparatieonderwijs.”

Uit het Onderwijsverslag haalt de MBO Raad ook reflectie die voor het mbo zelf van belang is. “Al loopt de Onderwijsinspectie hier en daar ook echt wel achter de feiten in het mbo aan, toch voelen ook wij ons uitgedaagd om voor elke jongere basisvaardigheden voldoende aandacht te blijven geven. Voor taal pleiten we, net zoals voor rekenen, voor een specifieke mbo-aanpak, die beter dan nu aansluit op de behoeften van onze doelgroep. En niet alleen op taal en rekenen, maar ook op burgerschap. Onze doelgroepen zijn onvergelijkbaar met die op het po en vo; we zijn beroepsonderwijs, met twee verschillende leerwegen en als hart leren op de werkvloer, geen algemeen vormend onderwijs. Maar we kunnen echt nog meters maken om bijvoorbeeld burgerschap voor onze studenten beter herkenbaar te maken. Burgerschap vinden we een onmisbaar element van ons onderwijs, binnen de vereniging delen we kennis en kunde. En maken we samen afspraken om het burgerschapsonderwijs naar een hoger plan te tillen.”