Tiende JOB Monitor: stijging studenttevredenheid en aanknopingspunten voor sterker mbo

Keuzedelen

De JOB Monitor bevat voor het eerst vragen over keuzedelen waarmee studenten zich kunnen verbreden of verdiepen. “Sinds 2016 kunnen opleidingen met keuzedelen snel inspelen op bijvoorbeeld technologische ontwikkelingen of een specifieke behoefte van het regionale bedrijfsleven.” Nog lang niet alle studenten hebben ervaring met keuzedelen. Van de ondervraagde studenten die er al wel mee leert zegt 43 procent tevreden te zijn over het aanbod op hun school. 21 procent wil graag meer te kiezen hebben. Heerts: “Hoe actueel en belangrijk de keuzedelen zijn, blijkt bijvoorbeeld uit de huidige discussies rond cybersecurity en ICT. Met keuzedelen kunnen opleidingen nu al inspringen op deze snelle ontwikkelingen.”

Schoolboeken

43 procent van de mbo-studenten heeft volgens de JOB Monitor weleens meegemaakt dat aangeschafte boeken aan het einde van het studiejaar niet zijn gebruikt. JOB meldt ook dat meerdere scholen aan het einde van het jaar de mogelijkheid bieden om de boeken terug te kopen. Ton Heerts: “Uitgangspunt is dat wat studenten moeten aanschaffen aan leermiddelen ook echt gebruikt wordt. We hebben zelf ook navraag gedaan bij de scholen en zo nog andere voorbeelden opgehaald. Een school betrekt nadrukkelijk de studentenraad zelf bij het samenstellen van de boekenlijst: wat is nodig en wat niet? Een andere school heeft afspraken met de leverancier van de boeken: ongebruikte boeken worden teruggenomen en de studenten gecompenseerd. Dit soort voorbeelden stellen we weer ter beschikking aan scholen die inspiratie zoeken voor dit soort vraagstukken.”

Nederlands en rekenen

Verder concludeert JOB dat 8 procent van de mbo-studenten op niveau 3 geen Nederlands, en 10 procent geen rekenonderwijs krijgt. Hiervoor zijn verschillende verklaringen. Heerts: “Het mbo heeft een onderhoudsplicht voor taal en rekenen: sommige van deze studenten zitten dus al op het gevraagde niveau en krijgen daarom geen extra les.” Daarnaast integreren sommige scholen taal en rekenen in het beroepsprogramma van een opleiding. Nederlands of rekenen worden dan niet als apart vak gegeven en dus niet zo herkend  door de student. Dit gaat ook op voor mbo 4-studenten en Engels.

Ook onderzoek naar tevredenheid medewerkers, bedrijfsleven, stagiaires

JOB meet sinds 2001 de studenttevredenheid. Ruim 264.000 mbo’ers hebben aan de tiende editie van de tweejaarlijkse enquête deelgenomen die daarmee relevant is voor de sector.

Het mbo wordt op verschillende manieren getoetst. De MBO Raad voert zelf tevredenheidsonderzoek onder medewerkers in het mbo uit. Zij geven aan over het algemeen tevreden te zijn. Daarnaast bevraagt SBB, waarin de MBO Raad participeert samen met het bedrijfsleven, het bedrijfsleven over de kwaliteit van gediplomeerde mbo’ers. Het bedrijfsleven blijkt daar zeer tevreden over. Ook onderzoekt SBB de tevredenheid bij leerbedrijven en mbo’ers over stages (BPV Monitor). Voor hun stageperiode gaven studenten in de meeste recente BPV Monitor (2017) gemiddeld een 8. Praktijkopleiders van erkende leerbedrijven waarderen de beroepspraktijkvorming met gemiddeld een 7,5. De mbo-scholen gebruiken de aandachtspunten uit alle onderzoeken om het onderwijs, de stages en de werkomgeving verder te verbeteren.